عصمت امام
چگونه ممکن است انسانی که دارای غرائز و تمایلات نفسانی است در برابر گناه معصوم باشد و حتی فکر و خیال انجام گناه در وجودش راه پیدا نکند؟ در پاسخ این سئوال .......
عصمت امام
از نظر قرآن و سنت و ضرورت عقلی ،عصمت یکی از شرایط اساسی امامت است و غیر معصوم هرگز لایق این مقام نیست.
عصمت در لغت به معنا ی منع، حفظ، جلوگیری و پیشگیری از نا ملایمات است و در مباحث عقیدتی وقتی عصمت پیامبران یا امامان مطرح می شود به معنای مصونیت آنها از گناه و خطا و اشتباه است. بنابر این پیامبران و امامان نه گناه میکنند و نه فکر گناه به ذهن آنان خطور می کند و هیچگاه از آنها خطا و اشتباهی سر نمی زند.
عصمت چگونه به دست می آید؟
چگونه ممکن است انسانی که دارای غرائز و تمایلات نفسانی است در برابر گناه معصوم باشد و حتی فکر و خیال انجام گناه در وجودش راه پیدا نکند؟ در پاسخ این سئوال می گوئیم خود ما نیز در اموری که به یقین رسیده ایم مرتکب خلاف و خطا ئی نمی شویم.آیا هیچ انسان عاقلی به فکر خوردن آتش و کثافت می افتد؟ آیا هیچ انسان با شعوری خود را در گودالی از آتش می اندازد یا کاسه ای پر از سم و زهر را می نوشد؟ روشن است هیچ عاقلی این کار ها را نمی کند و حتی آرزو یا فکر آن را هم در سر ندارد و اگر کسی چنین کند مبتلا به یک بیماری روانی است.
انسان عاقل در برابر چنین اعمالی یک نوع مصونیت و یا به تعبیر دیگر یک نوع عصمت دارد و اگر بپرسند چرا انسان در مقابل این کار ها معصوم است می گوییم به این علت که به عیب و ضرر حتمی آنها یقین و باور دارد و می داند که ارتکاب آن اعمال جز نابودی و نیستی چیزی به دنبال ندارد. بنابراین اگر انسان به مفاسد و زیان های گناه نیز یقین و باور پیدا کند با غلبه ی نیروی عقل بر شهوات ، هرگز گرد گناه نمی گردد و حتی فکر آن را در سر را نمی دهد.
چنین انسانی چنان به خدا و دادگاه عدل او ایمان و یقین دارد که گوئی همه ی آن ها را در برابر چشمان خود می بیند.برای چنین کسی کناه و عمل حرام همان آتش و همان زهر کشنده است و از این رو هرگز به آن نزدیک نمی شودو خود را آلوده نمی کند.
پیامبران و امامان با چنین یقین و اعتمادی که به نتیجه و آثار گناه داشتند نه تنها از گناه بلکه از فکر گناه نیز معصوم بودند.
امیر المومنین حضرت علی(علیه السلام) فرمودند:((من ایقن انه یفارق الاحباب و یسکن التراب و یواجه الحساب و یستغنی عما خلف و یفتقر الی ما قدم کان حریا بقصر الامل و طول العمل- هر کس یقین پیدا کند که حتما از دوستان جدا می شود و در خاک ساکن می شود و با حساب روبرو میگردد و از آنچه بر جا گذاشته بی نیاز و به آنچه از پیش فرستاده محتاج می شود حتما آرزویش کوتاه و عملش طولانی میگردد)) بحار الانوار، ج 73 ،ص 167 .
قرآن و عصمت امام